Help, mijn kind slaapt slecht - oorzaken & oplossingen
Het is 23.07 uur. Je hebt net je eigen kussen gevonden en je hoofd voelt zwaar als een baksteen. Dan hoor je het… voetstapjes op de gang. “Mamaaa, ik kan niet slapen.” Daar gaan we weer. Nog één verhaaltje. Nog een slok water. Nog een keer “mijn dekbed ligt niet goed”.
Voor je het weet is het 00.15 uur en heb je inmiddels zoveel slaapadvies in je hoofd dat je zelf klaarwakker bent.
En je bent niet alleen. Ongeveer 1 op de 5 basisschoolkinderen heeft regelmatig slaapproblemen. En dat is niet niks, want slaap is voor kinderen wat koffie voor ouders is: zonder wordt het humeur er meestal niet beter op.
Hoeveel slaap heeft je kind eigenlijk nodig?
4–5 jaar → ongeveer 11 tot 12 uur
6–8 jaar → ongeveer 10 tot 11 uur
9–12 jaar → ongeveer 9 tot 11 uur
Dat lijkt veel, maar in die uren wordt er in hun lijf en hoofd keihard gewerkt: geheugen wordt opgeslagen, groeihormoon doet zijn werk, en emoties krijgen een plekje. Slaaptekort maakt kinderen niet alleen moe, maar ook prikkelbaar, sneller boos, minder geconcentreerd en… eerlijk is eerlijk… gewoon een tikkie minder gezellig.
Waarom slapen voor basisschoolkinderen soms zo lastig is
Kinderen tussen 4 en 12 zitten in een rare fase voor hun slaap:
Hun dag zit vol prikkels (school, sport, schermen, vriendjes).
Hun hoofd draait overuren – van sommen tot “wat als ik later astronaut wil worden?”.
Ze hebben meer zeggenschap (“Nee, ik wil nog niet slapen!”) maar nog geen volwassen zelfbeheersing.
Slaap is voor hen niet alleen rust, maar ook een moment van overdenken. Het nadeel? Dat overdenken gaat ‘s avonds vaak in de hoogste versnelling. Sommige kinderen worden dan juist hyper, anderen worden hangerig en gaan tegenwerken. Slecht slapen is zelden onwil. Het is meestal onvermogen om die “uit-knop” te vinden.
De valkuil van het eindeloze terug naar bed sturen
Je kent het wel: jij brengt ze terug, zij komen weer terug. Het wordt een soort nachtelijke pingpongwedstrijd waarin niemand wint. Na de derde keer begin je te twijfelen: “Ben ik te soft? Of juist te streng?”
Hier komt de truc: het gaat niet alleen om slapen, maar om veiligheid en rust. Hoe veiliger en voorspelbaarder het slaapritueel, hoe sneller ze hun hoofd kunnen uitzetten. Kinderen moeten voelen dat bedtijd geen strijd is, maar een logische afsluiting van de dag.
Tip: Een nachtlampje met warm licht of een slaaptrainer-klok geeft houvast zonder dat jij continu naast hun bed hoeft te zitten. Vooral handig voor kinderen die altijd “even willen kijken hoe laat het is”.
Rituelen zijn je geheime wapen
Kinderen hebben een ingebouwd klokje voor gewoontes. Een vast slaapritueel helpt hun brein: “O ja, nu is het tijd om uit te schakelen.” Een goed ritueel is kort, voorspelbaar en herhaalbaar. Dus niet twintig stappen met “oh ja, nog even dit”, maar steeds dezelfde volgorde: Pyjama aan → tanden poetsen → voorlezen → knuffel → licht uit. Vermijd schermen in het uur voor bed. En ja, ik weet het… mission impossible na een drukke dag. Maar blauw licht houdt het brein alert, dus probeer het écht te beperken.
De slaapkamer als slaapmagneet
Een chaotische kamer vol fel licht, speelgoed en stapels kleren schreeuwt niet bepaald: “Kom lekker slapen!”. Maak van de slaapkamer een plek die zacht, donker en rustig voelt. Denk aan:
Warme, gedempte kleuren in plaats van felle tinten
Zacht, prettig beddengoed
Minimale prikkels in het zicht bij het naar bed gaan
Een fijne verzwaringsdeken kan voor sommige kinderen echt verschil maken. Door het zachte gewicht ervaart je lichaam ‘diepe druk’ alsof je constant een lichte, geruststellende knuffel krijgt. Veel ouders merken dat hun kind rustiger inslaapt en minder vaak wakker wordt in de nacht. Let op: er zijn verschillende gewichten en maten, dus het loont om even te kijken welke geschikt is voor de leeftijd en lengte van je kind. Check deze deken hier
Wat als hun hoofd nog ‘aan’ staat
Veel kinderen piekeren, herbeleven hun dag of verzinnen wilde plannen voor morgen. Je kunt hun hoofd helpen afschakelen:
Bespreek kort wat er die dag gebeurd is, zodat ze het niet in bed nog eens hoeven te herkauwen.
Sluit af met iets positiefs, zoals een hoogtepunt van de dag.
Doe samen een ademhalingsoefening (blazen alsof je een ballon opblaast of tellen tot drie bij inademen en vijf bij uitademen).
Tip: Een invuldagboek voor kinderen of een dankbaarheidsdagboek helpt om gedachten te parkeren en de dag af te sluiten met iets fijns.
En ja… soms moet je loslaten
Niet elk kind slaapt elke nacht perfect. Soms is er een fase van groei, spanning of ziekte waarin het gewoon minder gaat. En hoe frustrerend ook: kinderen voelen jouw stress. Hoe meer jij gefrustreerd raakt, hoe meer zij wakker liggen.
Tip: Een goede thermosbeker voor koffie of een ochtendblender kan jouw redder in de ochtend zijn, want als jij moe bent heeft iedereen er last van.
Mama & More real talk
We willen allemaal dat ons kind genoeg slaapt, want slapen is goud voor hun humeur, concentratie en gezondheid. Maar onthoud: je hoeft niet alles perfect te doen. Het belangrijkste is dat je er bent, dat je luistert, en dat je samen zoekt naar wat werkt. Sommige nachten zijn gewoon overleven. En dat is oké. Er zijn duizenden ouders die ‘s ochtends met slaperige ogen hun koffie vasthouden alsof het vloeibaar goud is – en tóch een hele dag doorkomen.
Mama & More-tip: Investeer in een paar slimme slaap-helpers (nachtlampje, slaaptrainer, verzwaringsdeken, rustgevende spray) en een voorspelbaar ritueel. Het hoeft niet ingewikkeld – maar het maakt jouw nachten (en dagen) een stuk lichter.
Meta-description (SEO):
Mijn kind slaapt slecht (4–12 jaar)? Ontdek hoe je rust in de avond brengt met simpele rituelen, een fijne slaapkamer en slimme slaap-helpers – voor kinderen én ouders met meer nachtrust.
Hoofdzoekwoord: mijn kind slaapt slecht
Zoekwoordenvarianten: slecht slapen kind basisschool, kind slaapt niet door, tips beter slapen kinderen
