Waarom pubers altijd moe zijn (en jij daar gek van wordt)

Help, waarom is mijn puber altijd moe?

Je puber lijkt een soort wandelende panda: altijd moe, altijd met wallen, en altijd op onmogelijke tijden actief. Overdag krijg je ze hun bed niet uit, ’s avonds willen ze juist alles doen behalve slapen. Frustrerend? Absoluut. Maar er zit wél een logische verklaring achter.

Het puberbrein loopt achter op de klok

Waar je kind vroeger om 20.30 uur al lag te knikkebollen op de bank, is dat rond de puberteit ineens voorbij. Hun biologische klok schuift namelijk op: ze worden pas later op de avond écht moe. Niet omdat ze “ongehoorzaam” zijn, maar omdat hun hersenen letterlijk anders reageren op melatonine (het slaaphormoon).

Het gevolg: rond 22.00–23.00 uur zijn ze nog wakker, terwijl ze de volgende ochtend om 8.00 uur fris en fruitig op school moeten zitten. Spoiler: dat werkt niet. Vandaar dat je elke ochtend een soort half-slapende zombie aan het ontbijt hebt.

School + huiswerk + sociale druk = energievreter

Een puberleven lijkt misschien simpel (“ze hangen toch de hele dag op hun telefoon?”), maar vergis je niet. Hun dagen zijn vaak ramvol: toetsen, sport, huiswerk, bijbaantje én constant appjes en meldingen bijhouden.

Hun brein draait op topsnelheid, en dat kost bakken energie. Vergelijk het met een computer met honderd tabbladen open: hij doet het nog wel, maar je hoort de ventilator al loeien. Zo voelt een puberbrein ook. Geen wonder dat ze na school even moeten bijkomen.

Slaap = groei

Pubers zijn in de verbouwing. Hun lijf groeit, hormonen vliegen alle kanten op, en hun hersenen maken giga-sprongen. Voor al die bouwprojecten hebben ze slaap nodig – véél slaap.

En toch lijken ze nooit uitgerust. Hoe dat kan? Omdat ze te weinig uren maken. Ze kruipen later in bed, staan vroeg op, en compenseren dat in het weekend door tot lunchtijd te slapen. Resultaat: altijd dat vermoeide gezicht, hoe lang ze ook in bed hebben gelegen.

En toch… nachtbrakers (op hun manier)

Oké, misschien niet tot diep in de nacht, maar wel structureel later dan jij handig vindt. Waar jij om 22.00 uur denkt: lekker mijn bed in, denkt je puber: even nog een serie, TikTok of een potje gamen. Hun energiepiek verschuift gewoon naar later op de avond.

Voor ouders frustrerend (“je moet morgen vroeg op!”), maar voor pubers voelt het logisch. Hun lijf en hoofd zeggen gewoon: ik ben nog niet moe.

Wat kun je als ouder doen?

- Creëer vaste ritmes: niet te militair, maar wel duidelijkheid.
- Beperk schermtijd voor het slapen: blauw licht houdt hun brein wakker.
- Praat erover: veel pubers vinden het zelf ook irritant dat ze moe zijn, maar snappen niet waarom.
- Geef ruimte voor uitslapen in het weekend: niet tot 15.00 uur, maar een uurtje extra helpt wél.

👉 Meer weten over wat er in dat hoofd gebeurt? Dan is ons werkboek een echte aanrader: ‘Help! ik heb een puber in huis’– vol herkenbare uitleg en tips waar je écht iets mee kunt. Wil je je puber zelf ook laten begrijpen wat er in dat brein gebeurd? Dan hebben we ook voor pubers zelf een leuke pubergids: ‘pubergids voor tieners’.

Conclusie

Nee, je puber is niet lui. Hun moeheid is een cocktail van biologie, sociale druk en te weinig slaap. Dat maakt het soms irritant (zeker als jij al drie keer geroepen hebt dat ze eruit moeten), maar met wat kennis, humor en een beetje structuur kun je samen een hoop gedoe voorkomen.